Leishmaniose
Leishmania is een ernstige ziekte, die voorheen vooral dieren opliepen tijdens hun verblijf in het buitenland. De symptomen kunnen zijn koorts, lusteloosheid, bloedarmoede, huidaandoeningen vooral aan kop en poten, gewrichtsontstekingen, nierfalen en vermagering.
De ziekte wordt veroorzaakt door een parasiet (L. Infantum) die mens en dier kunnen oplopen als ze gestoken worden door een zandvliegje. Deze zijn vooral bekend in zuidelijke landen, maar we zien ze steeds meer naar het noorden (tot in België) voorkomen.
Vooral de hond is gevoelig. Bij de kat worden nauwelijks problemen gezien. En van belang is dat ook de mens via dezelfde zandvliegjes Leishmaniose kan oplopen (zoönose).
Na infectie via steekwondjes door de zandvliegjes (phlebotoma), vooral rondom de ogen en snuit, kan het maanden tot wel 1.5 jaar duren voordat de eerste symptomen optreden. De verschijnselen kunnen ook weer tijdelijk verdwijnen zodat het lijkt dat de hond geneest, maar bij een weerstandsvermindering kan de parasiet de kop weer opsteken en blijft het dier geïnfecteerd.
De infectie kan vooral opgelopen worden rond de Middellandse Zee (zie kaartje), het Midden-Oosten en in veel (sub)tropische gebieden.
Bovendien is de infectie een belangrijke zoönose, dat wil zeggen dat ook de mens door dezelfde zandvliegjes de parasiet kan oplopen, ook hier zal het vooral bij weerstandvermindering tot klinische verschijnselen kunnen leiden.
Behandeling
Er bestaan een paar medicijnen, die de parasiet zelf of de verschijnselen ten gevolge van de infectie kunnen onderdrukken maar volledig uit het lichaam verdrijven gaat meestal niet. Afhankelijk van de verschijnselen en de situatie zullen wij in overleg met de diereigenaar één of meerdere van deze middelen in gaan zetten (Allopurinol®, Glucantime®, Milteforan®).
Preventie
De best mogelijke bescherming van de hond tegen het ontwikkelen van ziekteverschijnselen ten gevolge van Leishmaniose is de combinatie van onderstaande maatregelen:
Weren en bestrijden van zandvliegjes:
- Houd de honden tijdens het verblijf in risicogebieden binnenshuis vanaf de schemering tot zonsopgang, omdat de zandvliegjes ‘s nachts actief zijn en gebruik eventueel horrengaas o.i.d. voor de ramen
- Bestrijd de zandvlieg met daarvoor toegelaten geregistreerde antiparasitica zoals Vectra®
Bescherming tegen de parasiet middels vaccinatie:
- Vaccinatie kan plaats vinden bij gezonde honden vanaf een leeftijd van 6 maanden
- Als de hond eerder in een risicogebied geweest is, is het verstandig om de hond eerst te laten testen op Leishmania dat kan bijvoorbeeld door een bloedonderzoek op de kliniek
- Het eerste jaar zal de hond voor vaccinatie tegen Leishmaniose 3x een injectie krijgen met een interval van 3 weken
- Bescherming mag verwacht worden 4 weken na de laatste vaccinatie en dient jaarlijks 1x herhaald te worden om de gewenste bescherming te behouden. Het eerste jaar dient dus al 10 weken voor vertrek naar het buitenland begonnen te worden met vaccineren.
