Epilepsie bij de hond

Wat is epilepsie?
Epilepsie, ook soms vallende ziekte genoemd, is een soort “kortsluiting” in de hersenen waardoor de hond tijdelijk de controle verliest over een deel van zijn lichaamsfuncties. De meest voorkomende verschijningsvorm is de toeval waarbij de hond omvalt, hevige spierkrampen krijgt, schuimbekt en urine en/of ontlasting laat lopen.Tijdens een toeval is de hond meestal niet aanspreekbaar. Er zijn echter ook veel mildere vormen van epilepsie. Een toeval duurt meestal enkele minuten. Na de toeval kan de hond een periode van onzeker of angstig gedrag vertonen die van enkele minuten tot een aantal uren kan duren.

 

Voorkomen
Epilepsie is een bekende aandoening bij honden. Sommige rassen zijn duidelijk gevoeliger (Poedels, Golden Retrievers), maar het kan bij ieder ras voorkomen.

 

Soorten epilepsie
Primaire epilepsie (= zonder aanwijsbare oorzaak)
Komt meestal voor tussen 6 maanden en 5 jaar leeftijd. Men vermoedt dat het erfelijk is. Tussen de aanvallen door is de hond volledig normaal. De tijd tussen de aanvallen wordt in de loop der tijd korter (kan enkele weken zijn, maar ook meerdere maanden). De aanvallen treden meestal op tijdens rust en in vertrouwde omgeving, en er is meestal geen directe reden voor.

Secundaire epilepsie (= aandoeningen binnen de hersenen)

Reactieve epilepsie (= aandoeningen buiten de hersenen)
Deze vorm van epilepsie begint vaak op een wat oudere leeftijd, en veel oorzaken kunnen een rol spelen zoals nier- of leveraandoeningen, hartaandoeningen. Vaak lijken de aanvallen op epilepsie en spreekt men van epileptiforme aanvallen. Vaak is er een verband tussen het optreden van de toeval en voeding, inspanning of opwinding. Tussen de aanvallen door vertoont de hond een afwijkend gedrag.

 

Hoe ziet een aanval eruit

Een aanval bestaat meestal uit 3 fasen, maar het kan verschillen per hond en per aanval:

De aura of voortekenen van de aanval
Onrust, aandacht vragen, neiging tot verstoppen, speekselen, rare blik in de ogen. De hond is anders dan normaal. Deze fase kan enkele minuten tot enkele dagen duren

De ictus of echte aanval
Vermindering of verlies van het bewustzijn, omvallen, krampverschijnselen, heftig speekselen, spontaan urine en/of ontlasting laten lopen, fietsbewegingen, grote pupillen. Deze fase duurt meestal enkele minuten en kan gepaard gaan met één of meerdere van bovengenoemde symptomen

De post-ictale fase of herstelfase
Van slag zijn, blind lijken, vertraagd reactievermogen, moeilijk lopen, aandacht vragen

Naast deze beschreven algemene vorm, komen ook andere vormen voor, zoals kortdurende aanvallen met schokkende bewegingen van de kop, aanvallen waarbij de hond overdreven actief is of wild rond rent.

Epilepsie is in principe geen levensbedreigende situatie en uw hond kan daar heel oud mee worden. Het is wel belangrijk dat u als eigenaar weet dat twee bijzondere vormen van epilepsie wel levensbedreigend zijn en met spoed behandeld moeten worden:

Clustering: een serie aanvallen op één dag, waarbij de hond niet echt bijkomt tussen de aanvallen.

Status epilepticus: een aanval die langer dan enkele minuten aanhoudt (een kwartier of nog langer).

 

Diagnose
Het is voor de dierenarts niet altijd gemakkelijk om epilepsie vast te stellen, want meestal is uw hond al hersteld als hij op de kliniek aankomt. Het verhaal van u als eigenaar is daarom heel belangrijk. Voor de eventuele behandeling is het van groot belang om het onderscheid te kunnen maken tussen primaire - , secundaire - en reactieve epilepsie. Meestal zal uw dierenarts bijkomende onderzoeken moeten verrichten om de diagnose te kunnen stellen: uitgebreid bloedonderzoek,  röntgenfoto’s of echografie. Ook als er niets afwijkends uit deze onderzoeken naar voren komt dragen ze wel bij aan het stellen van de diagnose.

 

Behandeling
Epilepsie is niet echt te genezen, maar met medicijnen kunnen de aanvallen flink geremd worden. Als de tijd tussen twee aanvallen kort is zal uw dierenarts medicijnen inzetten. Let op!: Deze medicatie is veelal LEVENSLANG! Als u zelf beslist om de behandeling stop te zetten kunnen de aanvallen juist uitgelokt worden!

Het kan meerdere weken duren voordat uw hond goed is ingesteld en misschien zal de dosis bijgesteld moeten worden of zal er een ander medicijn bijgegeven moeten worden. Veelal zal uw dierenarts aanraden om een bloedonderzoek te doen na twee weken om de juiste dosering te kunnen instellen.

 

Aandachtspunten bij de behandeling

• Het is handig om een dagboek bij te houden waarin u opschrijft wanneer uw hond een aanval krijgt, hoelang de aanval duurt en hoe ernstig de aanval is. Dit maakt de behandeling voor uw dierenarts veel gemakkelijker!
• Pas nooit zelf de dosis aan en stop nooit de behandeling zonder overleg met uw dierenarts! Zorg ervoor dat u altijd medicijnen op voorraad heeft!
• Veranderingen in het alledaagse leefpatroon kunnen het aantal aanvallen beïnvloeden.
• Een hond met epilepsie is gevoeliger voor bepaalde narcosemiddelen! Meld daarom altijd dat uw hond epilepsie heeft als een operatie plaats moet vinden.

 

Mijn hond krijgt een aanval, wat moet ik doen

• Een aanval van epilepsie kan er heel eng uitzien, maar blijf vooral RUSTIG!
• Doe zo weinig mogelijk tijdens een aanval. Een aanval die begonnen is kunt u toch niet meer stoppen. Het enige wat u kan doen is ervoor zorgen dat de hond zich niet kan bezeren en het licht uitdoen zodat de hersenen van de hond zo weinig mogelijk geprikkeld worden. Harde geluiden en de hond proberen in bedwang te houden maken de situatie alleen maar erger.
• Probeer niet de tong uit de mond te houden, want de hond kan onbewust bijten.
• Probeer tijdens een aanval geen medicatie toe te dienen. Eventueel, als de aanval bijna over is, kunt u stesolid toedienen via de anus.
• Als de hond in een situatie verkeert waar hij zich niet meer kan bezeren en de aanval duurt te lang, dan kunt u contact opnemen met uw dierenarts.